Het Belgisch rechtssysteem

De piramide

De hiërarchische structuur van de hoven en rechtbanken kan in de vorm van een piramide voorgesteld worden.

Onderaan de piramide bevinden zich de vredegerechten en de rechtbanken. Hun beslissingen noemen we 'vonnissen'.

Bovenaan de piramide staan de hoven. Hun uitspraken noemen we 'arresten'.

Wat is het verschil tussen de rechtbanken en de hoven?

In de vredegerechten en de rechtbanken oordelen de rechters 'in eerste aanleg'. Indien één van de partijen niet akkoord gaat met het vonnis van een rechtbank, kan ze er bij één van de hoven tegen in beroep gaan via de 'gewone' of de 'buitengewone rechtsmiddelen':

• De 'gewone rechtsmiddelen' zijn het verzet en het hoger beroep.
  • Wanneer een partij 'verstek heeft laten gaan' (d.w.z. niet verschenen is) en dan verzet aantekent, behandelt dezelfde rechter de zaak opnieuw en spreekt een nieuw vonnis uit. Tegen dat nieuwe vonnis kan hoger beroep worden aangetekend.
  • In hoger beroep beraadslaagt de rechter een laatste keer over de grond van de zaak en oordeelt dus 'in laatste aanleg';
• In bepaalde gevallen is het mogelijk om een 'buitengewoon rechtsmiddel' aan te wenden: het cassatieberoep bij het Hof van Cassatie. Opgelet: dat hof onderzoekt de feiten van de zaak niet. Het oordeelt enkel over de wettigheid.

De rechtbanken

De rechtbank is de officiële instantie die rechtszaken afhandelt. Rechters beoordelen de zaak en nemen er een beslissing over.

Lees hieronder meer over de verschillende soorten rechtbanken.

^{© Hilde De Windt}

^{© Hilde De Windt}

De hoven

Als men het niet eens is met de beslissing die de rechter nam in de rechtbank, kan men in bepaalde gevallen in hoger beroep gaan.

Bekijk hieronder de informatie over de verschillende hoven.